Przedsiębiorca jako konsument - rewolucyjne zmiany dla przedsiębiorców
MAGDALENA | SZELIGA
RADCA PRAWNY
Przedsiębiorca-konsument
Od 1 stycznia 2021 r. przedsiębiorcom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą przysługują w ściśle określonych sytuacjach takie same uprawnienia jak konsumentom. Dotyczy to sytuacji, gdy jednoosobowi przedsiębiorcy kupują towary lub usługi bezpośrednio związane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą, ale jednocześnie niemające charakteru zawodowego.
Ustawa z dnia 31 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych wprowadziła do obrotu gospodarczego nowego uczestnika – przedsiębiorcę-konsumenta. Zgodnie z jej postanowieniami przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą jest w ściśle określonych przypadkach traktowany jako konsument. Zgodnie z nowym art. 3855 Kodeksu cywilnego „przepisy dotyczące konsumenta zawarte w art. 3851-3853 stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.”
Powyższe zmiany dotyczą wyłącznie przedsiębiorców prowadzących działalność jednoosobową i nie obejmują spółek osobowych ani spółek kapitałowych.
Ochrona konsumencka
Przepisy, które były dotychczas zastrzeżone wyłącznie dla konsumentów, stosuje się również do „osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej”.
Oznacza to, że tacy przedsiębiorcy mogą skorzystać z uprawnień przewidzianych przez ustawę tylko, gdy z treści zawieranej przez nich umowy wynika, że nie ma ona dla nich charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, w innym przypadku do przedsiębiorców jednoosobowych znajdują zastosowanie dotychczasowe reguły.
Ustalenie czy dana czynność ma charakter zawodowy, czy też nie odbywa się na podstawie wpisanych kodów PKD, które określają, jaki rodzaj działalności wykonuje przedsiębiorca.
Uprawnienia
Uprawnienia przysługujące przedsiębiorcom-konsumentom:
-
prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość - przedsiębiorca, kupując towar na odległość (np. w sklepie internetowym) lub poza lokalem przedsiębiorstwa sprzedawcy, może w terminie 14 dni odstąpić od umowy bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów zwrotu rzeczy.
-
klauzule abuzywne (art. 3851–3853 k.c.) - postanowienia umowne nieuzgodnione indywidualnie z nabywcą nie będą go wiązać, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
-
szersze uprawnienia z tytułu rękojmi - przepisy regulujące rękojmię za wady fizyczne i prawne mają zastosowanie do przedsiębiorcy-konsumenta w podobnym zakresie, w jakim znajdują zastosowanie do konsumenta.
-
przedsiębiorca nie utraci roszczeń z rękojmi za wady, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie. Ponadto strony umowy będą mogły nadal rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi bez ograniczeń stosowanych przy sprzedaży na rzecz konsumentów.
Przykłady
Przykładowe sytuacje, w których jednoosobowy przedsiębiorca może zostać objęty ochroną przysługującą konsumentom.
Ekspres do kawy w biurze architekta
Architekt kupuje ekspres do kawy do swojego biura. Architekt będzie mógł skorzystać z ochrony jak konsument, bo zawarta umowa obejmuje czynność o charakterze niezawodowym. Nie prowadzi kawiarni ani nie sprzedaje kawy swoim klientom, a nadto przy każdej awarii oddaje sprzęt do serwisu.
Samochód dla prawnika
Prawnik nabywa samochód osobowy, aby dojeżdżać do swoich klientów. Zawiera umowę obejmującą czynność o charakterze niezawodowym. Wynika to z faktu, że prawnik nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie handlu samochodami ani nie kupuje samochodów często.
Klimatyzacja w biurze księgowym
Księgowa kupuje klimatyzator do swojej biura księgowego. Zawarta przez nią umowa obejmuje czynność o charakterze niezawodowym. Księgowa może skorzystać z ochrony przysługującej konsumentowi, ponieważ nie zajmuje się zawodowo montażem i serwisem klimatyzacji ani nie ma specjalistycznej wiedzy w tym zakresie.
Komputer w recepcji salonu fryzjerskiego
Fryzjer kupuje komputer do swojego zakładu fryzjerskiego, aby rejestrować klientów i zamawiać szampony, odżywki do włosów i inne niezbędne produkty. Może skorzystać z ochrony przewidzianej dla konsumentów, ponieważ korzysta z niego w ograniczonym zakresie, a serwisowanie powierza specjalistycznej firmie.
Autor
Marek Bober
aplikant radcowski
Kancelaria Radcy Prawnego
Magdalena Szeliga
ul. Małeckiego 23/3
60-708 Poznań
tel. 606 98 19 66
e-mail: kancelaria@szeliga.eu
www.szeliga.eu
NIP: 6951377061
REGON: 366988841
Kancelaria Radcy Prawnego
Magdalena Szeliga
ul. Małeckiego 23/3
60-708 Poznań
tel. 606 98 19 66 e-mail: kancelaria@szeliga.eu
www.szeliga.eu
NIP: 6951377061
REGON: 366988841
Powiązane artykuły
Kancelaria Radcy Prawnego
Magdalena Szeliga
ul. Aleja Wielkopolska 67/1
60-603 Poznań
tel. 606 98 18 66
e-mail: kancelaria@szeliga.eu
www.szeliga.eu
NIP: 6951377061
REGON: 366988841